17 Haziran 2008 Salı

Adli Psikoloji Eğitimi Alınabilecek Okullar Nelerdir ?

Türkiye'de adli psikoloji içeriğiyle psikoloji bölümü mezunlarına (psikologlara) yüksek lisans/doktora düzeyinde eğitim veren okullar aşağıda listelenmiştir. Ancak her okulun verdiği eğitimin içeriğinin, diplomanın ve ünvanın (adli psikoloji uzmanı, adli bilim uzmanı, güvenlik bilimleri uzmanı veya doktoru) farklı olabileceği düşünülerek ayrıntılı inceleme yapılması ve gerekirse bu okullarla iletişime geçilmesi tavsiye edilir.

  • İstanbul Üniversitesi Adli Tıp Enstitüsü :

http://www.istanbul.edu.tr/enstituler/adli/

  • Ankara Üniversitesi Adli Tıp Enstitüsü :

http://adlitip.ankara.edu.tr/

  • Maltepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü :

http://www.maltepe.edu.tr/yuksek_lisans/adlipsikoloji.asp

  • Güvenlik Bilimleri Enstitüsü :

http://gbe.pa.edu.tr/

  • Kara Harp Okulu Savunma Bilimleri Enstitüsü :

http://www.kho.edu.tr/enstitu/katalog2003/index.html

Not: Okulların internet adreslerine ulaşılamıyorsa site adresinde değişikliğe gidilmiş olabileceği düşüncesiyle lütfen okul isimlerini arama motorlarında arayarak ulaşınız.

Nasıl Adli Psikolog Olunur ?

Adli psikolog olmak için öncelikle bir üniversitenin psikoloji bölümünden mezun olmak ve psikolog ünvanı almak gerekmektedir. Ardında adli mekanizma içerisinde yer alan kurumlardan herhangi birinde (mahkeme, cezaevi vb.) psikolog olarak göreve başlamanız ülkemizde 'adli psikolog' ünvanı taşımanız için şu anda yeterli görülmekte, buna ilaveten mesleki ve etik anlamda herhangi bir ek eğitimden geçme şartı aranmamaktadır.

Ancak bu durumun dünya örneğinde olduğu gibi önümüzdeki yıllarda değişeceği ve ilgili kurumlarda çalışmak için uzmanlık eğitimi şartı aranacağı göz önünde tutulmalıdır.

Adli Psikologlar Nerelerde Çalışır ?

Toplumumuzun kamuya dönüşmesinde etkin olan yeni kurumsallaşmalar, sorunlu durumlarda çözüm üreten ve adaleti sağlamaya çalışan kurumlar artık tek başına çalışmamakta, başka disiplinlerin elde ettiği bilgilerden de yararlanmaktadırlar. Adli psikoloji tam da bu noktada doğmuş olan bir bilgi dalı ya da başka bir deyişle, bir uzmanlık alanıdır.

Ülkemizde son yıllarda yeni bir anlayışla hizmet veren kurum ve kuruluşlarda adli psikologlar çalışmalarını sürdürmektedir. Bunlar;
  • Adalet Bakanlığı Mahkemeleri (Örn., aile ve çocuk mahkemeleri),
  • Ceza ve İnfaz Kurumları,
  • Adli Tıp Kurumu,
  • “Denetimli Serbestlik” birimleridir.

Bunlarla birlikte gerekli şartları taşıyan adli psikologlar mahkemelerde bilirkişilik de yapabilmektedir.

Adli Psikoloji Nedir ?

Adli Psikoloji, son yıllarda insan dünyasındaki ilişkilerin çeşitlenmesine paralel olarak her geçen gün biraz daha gelişen psikolojinin ürettiği kuramsal bilgilerin, oluşturduğu beceri ve değerlendirme süreçlerinin, yasaların uygulanmasında ve adaletin sağlanmasında ne denli işlevsel olduğunu gösteren bir bilgi dalı olarak ortaya çıkmaktadır.

Yasal konulara ve sorunlara psikolojinin ilkelerini uygulamak üzere hukuk ile psikoloji arasında kurulan ilişkiden doğan bir alandır.

"Adli Psikoloji" ya da "Adalet Psikolojisi" adı verilen bu bilim dalı kısaca, genel psikoloji biliminden elde edilen bilgilerin hukuk olaylarına uygulanması olarak tanımlanabilir (Erem, 1992). Adli psikoloji gelişmekte olan bir bilim dalıdır. ,

En yaygın olarak kullanıldığı ABD'de bile adli psikoloji alanındaki eğitim ve uzmanlaşmanın istenilen düzeyde olmadığı belirtilmektedir. Ülkemizdeki uygulamalar ise, henüz başlangıç aşamasındadır.

Adli psikolojinin hukuk sistemimiz içinde gereken yeri alabilmesi için bir yandan yasal düzenlemelere ve bu alanda daha örgütlü ve sistemli çalışmalara, diğer yandan bu alanda yetişmiş psikologlara gerek vardır. Bu alanda yetişmiş psikolog sayısının azlığı nedeniyle, diğer alanlarda çalışan psikologlar zaman zaman mahkemeler tarafından bilirkişi olarak atanmakta ve adli psikoloji alanında görev yapmak zorunda kalmaktadırlar.

Adli Psikolog Kimdir ?

Adli psikologlardan bazıları hem psikoloji hem de hukuk eğitimi almışlardır. Mahkemelerde genellikle onların uzmanlıklarına gereksinim duyulur. Örneğin, hüküm giymiş ya da göz altında tutulan kişilerin davranışlarını ve duygusal strese maruz kalıp kalmadıklarını değerlendirir ve ebeveynlerden hangisi çocuğun velayetini almalıdır ya da bir sanığın zihinsel kapasitesi mahkemede savunma yapmak için yeterli midir gibi sorunlu durumlarda hakime yardımcı olurlar.

Lisans ya da yüksek lisans derecesine sahip olanlar, ıslahevi, hapishane ve adli tıp enstitülerinde, hukuk uygulama birimlerinde çalışırlar. Doktora derecesini almış olanlar ise psikoloji bölümlerinde ve hukuk fakültelerinde, araştırma organizasyonlarında ve toplum sağlığıyla ilgili kuruluşlarda danışmanlık yapmakta ya da hukuk uygulama birimlerinde, mahkemelerde ve ıslahevlerinde çalışmaktadırlar.